Ο Φορέας Κοινωνικής Μίσθωσης της ΜΑΘ ΑΕ ΑΟΤΑ αναπτύσσεται στο πλαίσιο της υλοποίησης της στρατηγικής για την Κοινωνική και Προσιτή Κατοικία στη Θεσσαλονίκη με στόχο την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης τοπικής κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και κοινωνική κατοικία για τους κατοίκους της πόλης.
Μέσα από τον Φορέα, θα υποστηριχθούν στεγαστικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο μιας συνολικής προσπάθειας για την υποστήριξη ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού ευάλωτων κοινωνικά και οικονομικά ομάδων αλλά, ταυτόχρονα, και για την προώθηση μιας πιο ισόρροπης αστικής ανάπτυξης και αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας.
Για τον σκοπό αυτό έχει δημιουργηθεί εξειδικευμένη διοικητική μονάδα στο οργανόγραμμα της ΜΑΘ ΑΕ ΑΟΤΑ, με αποκλειστικό αντικείμενο τον σχεδιασμό, ανάπτυξη, συντονισμό και υλοποίηση πολιτικών Οικονομικά Προσιτής Κατοικίας . Η μονάδα αυτή λειτουργεί με βάση το μοντέλο των «Υπηρεσιών Κοινωνικής Μίσθωσης» και αποτελεί τον φορέα αναφοράς για την εφαρμογή προγραμμάτων στεγαστικής πολιτικής και αντιμετώπισης ενεργειακής φτώχειας στους Δήμους της Θεσσαλονίκης. Η ομάδα διαχειρίζεται έργα που σχετίζονται με το δικαίωμα στην στέγαση και την παροχή κοινωνικής κατοικίας όπως το Πιλοτικό Πρόγραμμα και το Κάλυψη κ.ο.κ.
Κεντρικός στόχος του Φορέα Κοινωνικής Μίσθωσης είναι η δημιουργία μιας «δεξαμενής» υπο τη δημόσια επίβλεψη Οικονομικά Προσιτών Κατοικιών με την αξιοποίηση του αδρανούς και απαξιωμένου κτιριακού αποθέματος και η διαχείριση τους στο πλαίσιο εφαρμογής στεγαστικών προγραμμάτων προκειμένου να διατεθεί σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες σε προσιτές τιμές και με κοινωνικά κριτήρια.
Η διασφάλιση οικονομικά προσιτής και αξιοπρεπούς στέγης για άτομα και νοικοκυριά που κατοικούν στη Θεσσαλονίκη, μόνιμα ή προσωρινά, χωρίς ιδιόκτητη στέγη, τα οποία αντιμετωπίζουν συνθήκες εισοδηματικής ή στεγαστικής επισφάλειας, με έμφαση στις ευάλωτες ομάδες ή ομάδες που αντιμετωπίζουν επείγουσες ανάγκες στέγασης.
Η διεύρυνση των υφιστάμενων εναλλακτικών πρόσβασης σε Οικονομικά Προσιτή Κατοικία.
Η συμβολή στην ανάπτυξη μιας μακροπρόθεσμης και ολοκληρωμένης τοπικής στεγαστικής πολιτικής για τους Δήμους της Θεσσαλονίκης.
Η διαμόρφωση ενός ειδικά σχεδιασμένου διοικητικού μηχανισμού, καθώς και η συγκρότηση ιδιαίτερου φορέα υλοποίησης στεγαστικών προγραμμάτων και ο κατάλληλος εξοπλισμός του με θεσμοθετημένες αρμοδιότητες, είναι αναπόσπαστα πεδία της διαμόρφωσης και άσκησης κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής. Ο φορέας εφαρμογής αναλαμβάνει συνολικά όλο το εύρος των απαραίτητων σταδίων επεξεργασίας, παρακολούθησης, διαχείρισης, συντονισμού και υλοποίησης επιμέρους στοιχείων της επιδιωκόμενης πολιτικής.
Οι Φορείς Κοινωνικής Μίσθωσης (ΦΚΜ) είναι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί στέγασης που αντιμετωπίζουν τα στεγαστικά προβλήματα φτωχών και ευάλωτων ατόμων. Οι οργανισμοί κοινωνικής μίσθωσης αποτελούν μέρος μιας παρέμβασης για την εξασφάλιση επαρκούς και οικονομικά προσιτής στέγασης για τους ευάλωτους ενοικιαστές μέσω της κοινωνικοποίησης του ιδιωτικού τομέα της μίσθωσης. Αυτό σημαίνει την απόσυρση της διαχείρισης των ιδιωτικών ενοικιαζόμενων κατοικιών από τους μηχανισμούς της ελεύθερης αγοράς και την αντικατάστασή τους από την κοινωνική διαχείριση. Οι στόχοι των ΦΚΜ είναι:
Ο τρόπος λειτουργίας του μοντέλου της κοινωνικής μίσθωσης βασίζεται στη σύναψη συμβάσεων, με τις οποίες αναλαμβάνονται εκατέρωθεν δεσμεύσεις μεταξύ όλων των βασικών εμπλεκομένων.
Το μοντέλο που εφαρμόζεται είναι αυτό των Υπηρεσιών Κοινωνικής Μίσθωσης, το οποίο βασίζεται στη σύναψη σύμβασης ανάμεσα στους:
01. Ιδιοκτήτη του ακινήτου (ιδιώτες/φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου ή εμπορικές επιχειρήσεις).
02. Δικαιούχο της κατοικίας, ο οποίος μισθώνει το προσφερόμενο ακίνητο, έναντι προσιτού ανταλλάγματος, ωφελούμενος από το πρόγραμμα.
03. Φορέα υλοποίησης του προγράμματος, μέσω του οποίου εξασφαλίζεται η παροχή κατοικίας έναντι οικονομικά προσιτού ανταλλάγματος.
Εντοπισμός, αξιολόγηση κατάστασης και καταλληλότητας ακινήτου, εγγραφή στο μητρώο Οικονομικά Προσιτών Κατοικιών.
Ανάληψη εργασιών ανακαίνισης ή/και ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών για λογαριασμό του/της ιδιοκτήτη/τριας σε αντάλλαγμα μίσθωσης ακινήτων με εύλογο μίσθωμα.
Μέριμνα για τη δημιουργία νέου αποθέματος Οικονομικά Προσιτής Κατοικίας μέσα από συνεργασία με φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, κοινωνικούς και ιδιωτικούς φορείς και αξιοποίηση των κατάλληλων πολεοδομικών εργαλείων και χρηματοοικονομικών εργαλείων διαχείρισης και ανάπτυξης ακινήτων.
Διαμεσολάβηση και παρακολούθηση συμβολαίων Οικονομικά Προσιτής Κατοικίας (ανάπτυξη μηχανισμών παρακολούθησης/υποστήριξης/διαμεσολάβησης για την εποπτεία των όρων της μίσθωσης, την παρέμβαση στις περιπτώσεις που αυτοί δεν τηρούνται, την επίλυση ενδεχόμενων διενέξεων).
Διαχείριση και παρακολούθηση διαμερισμάτων ένταξης/κοινωνικών υποστηριζόμενων διαμερισμάτων.
Κοινωνική και τεχνική υποστήριξη των δικαιούχων και των ιδιοκτητών.
Παρακολούθηση της προσφοράς και της ζήτησης της αγοράς κατοικίας (housing observatory).
Ανάπτυξη προγράμματος επικοινωνίας, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και συνεργασίας των εμπλεκόμενων φορέων και των πολιτών.
Με υποστήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ο Φορέας Κοινωνικής Μίσθωσης υλοποιεί το πιλοτικό πρόγραμμα “Κοινωνική Στέγαση για τους Πλέον Ευάλωτους Ομάδες”. Το πρόγραμμα προβλέπει την ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση κενού δημόσιου αποθέματος που θα διατεθούν με κοινωνικό μίσθωμα σε ευάλωτες ομάδες. Ο ΦΚΜ σκοπεύει την διεύρυνση και επέκταση του προγράμματος Εδώ παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά των ακινήτων καθώς και πληροφορίες για τις παρεμβάσεις αναβάθμισης.
